Gooimeer vraagt om afgewogen beheer
zaterdag 02 augustus 2014 09:00 Vrijdag 1 augustus heeft Wessel Doorn een kort 'werkbezoek' aan het Gooimeer gebracht. Onder anderen naar aanleiding van berichten over de overlast van het fonteinkruid. Samen met Jan Schra is hij het water op geweest. En inderdaad, er groeit veel wier/fonteinkruid. Vooral de watersporters (zeilboten, motorbootjes en windsurfers) hebben er last van. "Maaien dat wier" wordt er geroepen. Maar is dat terecht? Een beschouwing.
Het Gooimeer heeft jarenlang last gehad van groene soep: algen. In eerste instantie waren dat groene algen, dat was op zich niet zo erg, wel vies. Maar in de jaren negentig van de vorige eeuw kwam steeds vaker blauwalg voor: geen echte alg maar een bacterie. Mens en dier kunnen ziek worden door het zwemmen in met blauwalg besmet water.
De oorzaken waren divers: zo was het water van het Gooimeer eutroof (overdaad aan voedingstoffen nitraat en fosfaat), de inrichting van het Gooimeer (ondiep), gebrek aan stroming en een eenzijdige flora en fauna (veel brasem). Het water was troebel en stonk. Deze situatie had zich in de loop van de voorafgaande tientallen jaren ontwikkeld. De natuur had de ontwikkeling lang het hoofd kunnen bieden, maar er was een omslagpunt bereikt met de beschreven situatie tot gevolg.
Mens en economie merkten de gevolgen: het water was ongeschikt voor waterrecreatie en recreanten bleven weg.
Europese regelgeving bracht uitkomst: de Kaderrichtlijn Water eist dat water schoon is. Vanaf 2006 werden er maatregelen genomen om de overdaad aan voedingsstoffen terug te dringen en de omstandigheden voor waterplanten te optimaliseren. En met resultaat: blauwalg komt de laatste jaren minder snel voor, het water is meestal een stuk helderder en er groeien waterplanten. Alleen: het juiste evenwicht is nog niet bereikt. Dat valt ook niet te verwachten: wat zich in ca 3 decennia heeft ontwikkeld kun je niet in pakweg 6 jaar herstellen. Dat heeft tijd nodig.
Het Fonteinkruid speelt een belangrijke rol: het zorgt voor helder water omdat het zwevende deeltjes afvangt. En het slaat voedingsstoffen op, die daardoor niet beschikbaar zijn voor de ontwikkeling van algen. Maar het Fonteinkruid belemmert helaas ook de vaarrecreatie. En dat willen we niet. Huizen Haven van het Gooi: dat willen we graag! Maar dan moeten mensen wel kunnen varen.
Een dilemma dus: we hebben het Fonteinkruid nodig voor een mooi, schoon Gooimeer en we willen het ook weer kwijt. Dat vraagt om een goed afgewogen beheer. Waar nodig het Fonteinkruid maaien én afvoeren, maar er moet voldoende blijven staan voor helder en schoon water.
